Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «ایران اکونومیست»
2024-05-05@00:06:37 GMT

احقاق حق مردم خوزستان از عوارض آلایندگی

تاریخ انتشار: ۱۶ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۵۶۶۱۶

احقاق حق مردم خوزستان از عوارض آلایندگی

پس از سالها تحمل آلودگی ناشی از صنایع آلاینده به استان خوزستان، دولت سیزدهم برای اولین بار ۶ هزار میلیارد تومان حقوق قانونی این استان از محل عوارض آلایندگی صنایع آلاینده را به مردم این استان برگرداند. رقمی که معادل کل بودجه مصوب استان خوزستان در قانون بودجه سال ۱۴۰۱ است.

به گزارش ایران اکونومیست، محرومیت و آلودگی استان خوزستان در اوج وفور صنایع نفتی و گازی در آن، تصویر پرتکرار سال‌های اخیر استان خوزستان است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

استانی که با وجود دارا بودن ده‌ها واحد صنعتی نفتی و گازی و تامین بخش مهمی از بودجه دولت، سهم آن اما تحمل آلایندگی ناشی این صنایع بود. فعالیت صنایع آلاینده نفتی و گازی در خوزستان و برآورده نشدن مسئولیت اجتماعی این صنایع در قبال تحمیل آلایندگی به محیط زیست و مردم خوزستان دغدغه‌ای بود که همواره مطرح می‌شد.

سرانجام تصویب قانون آزمایشی مالیات بر ارزش افزوده در سال ۸۷ امیدها را برای احقاق حق مردم خوزستان در برابر تحمیل آلودگی ناشی از فعالیت صنایع نفتی و گازی را زنده کرد. بر اساس این قانون مقرر گردید که بنا به اعلام سازمان محیط زیست اگر شرکت‌هایی آلاینده باشند و به محیط زیست و سلامت انسانی آسیب وارد نمایند، مشمول عوارض آلایندگی به نسبت یک درصد از میزان فروش خود می‌شوند. سازمان امور مالیاتی مکلف است که یک درصد از مأخذ فروش شرکت‌های آلاینده را وصول و به حساب شهرداری‌های شهرهای متأثر از آلاینده واریز نمایند. در قانون برنامه پنجم توسعه، ماده ۱ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲)، قانون برنامه ششم توسعه و … مجدداً بر وصول عوارض آلایندگی و نحوه توزیع آن میان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها تأکید شده است.

پایمال شدن حق مردم خوزستان از عوارض آلایندگی در سال‌های اخیر

در طول سال‌های گذشته همواره در خصوص وصول عوارض آلایندگی از شرکت‌های استخراج و یا بهره‌برداری نفت و گاز و .. اختلاف و چالش اساسی میان سازمان امور مالیاتی و شرکت‌های مذکور وجود داشته است. شرکت‌های بهره‌بردار نفت و گاز نظیر شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون، مارون، مسجد سلیمان، گچساران، اروندان و … اعتقاد داشتند که باید عوارض آلایندگی را براساس کارمزدی که از دولت (وزارت نفت) دریافت می‌کنند، پرداخت نمایند در حالیکه براساس قوانین شفاف و صریح مربوطه باید شرکت‌های مذکور عوارض آلایندگی را بر اساس قیمت نهایی پرداخت کنند. شایان ذکر است که محاسبه عوارض آلایندگی بر اساس کارمزد، میزان این عوارض را به شدت کاهش می‌دهد به نحوی که بسیاری از شرکت‌های خصوصی با درآمد (فروش) و میزان آلایندگی بسیار کمتر نسبت به شرکت‌های معظم بهره‌برداری نفت و گاز مشمول عوارض آلایندگی بیشتری می‌شوند.

در همین رابطه به طور مثال فقط در سال ۱۳۹۳ عوارض آلایندگی متعلق به شرکت نفت و گاز کارون و شرکت نفت و گاز مارون به ترتیب برابر با ۷۲۲ میلیارد تومان  و ۳۹۷ میلیارد تومان بوده است. شایان ذکر است که با توجه به قطعی شدن بدهی عوارض آلایندگی شرکت نفت و گاز کارون و شرکت نفت و گاز مارون برای سال‌های ۱۳۹۳، ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵ مبلغ قطعی بدهی مذکور همراه با جرایم آن به بیش از شش هزار میلیارد تومان بالغ گردیده است. به نظر می‌رسد در صورتی که بدهی عوارض آلایندگی کلیه شرکت‌های بهره‌بردار نفت و گاز مستقر در استان خوزستان طی سال‌هاس ۱۳۹۳ الی ۱۳۹۸ محاسبه و ابلاغ گردد، میزان بدهی شرکت‌های مذکور بالغ بر ۲۰ هزار میلیارد تومان خواهد شد.

دولت سیزدهم پای حق خوزستان از عوارض آلایندگی ایستاد

پس از سالها محرومیت مردم خوزستان از بهره مندی از یک درصد فروش صنایع آلاینده به عنوان عوارض، سرانجام دولت سیزدهم این حق به مردم خوزستان بازگردانده شد. در همین رابطه روز گذشته مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خوزستان از واریز عوارض آلایندگی در روزهای اخیر به حساب شهرداری‌های و دهیاری‌ها خبر داد.

امید احمدی در این رابطه اظهار داشت: در روزهای اخیر وزارت امور اقتصادی و دارایی با همراهی دولت و وزارت نفت نگاه به مناطق محروم و متأثر از آلایندگی را تغییر داد و برای اولین بار حدود ۶ هزار میلیارد تومان از بدهی عوارض شرکت‌های نفتی در استان خوزستان را وصول و به حساب شهرداری‌ها و دهیاری‌ها واریز کرد.

مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خوزستان تصریح کرد: مبلغ کل ۶ هزار میلیارد تومان  طی دو مرحله واریز شده است که مرحله اول ۷۰۰ میلیارد تومان و مرحله دوم ۵۳۰۰ میلیارد تومان عوارض آلایندگی بین شهرداری‌ها ودهیاریهای استان بابت مطالبات قانون‌های پیش گفت واریز شد.

احمدی افزود: این منبع درآمدی ناشی از عوارض آلایندگی که به تازگی به همت وزارت اقتصاد وصول شده است، بیش از کل عوارض آلایندگی‌ای است که در طول حدود ده سال گذشته به حساب شهرداری‌ها و دهیاری‌های استان خوزستان واریز شده است. این اقدام گام دیگری در راستای دستیابی به اهداف وزارت اقتصاد در ارتباط با عدالت، مردمی‌سازی اقتصاد و استفاده از ظرفیت‌های داخلی جهت توسعه و تکمیل زیرساخت‌های کشور قلمداد می‌شود.

عوارض اختصاص یافته به خوزستان در دولت سیزدهم به اندازه کل بودجه استان

رقمی که دولت در روزهای اخیر به حساب شهرداری‌ها و دهیاری‌های استان خوزستان واریز کرده، می‌تواند تحول بزرگی در توسعه استان خوزستان و حل بسیاری از مشکلات بر زمین مانده مردم ایفا کند. دولت سیزدهم با بازگرداندن ۶ هزار میلیارد تومان عوارض آلایندگی به خوزستان، آغازگر تحول استان و پایان دوران محرومیت این استان شد. بررسی قانون بودجه سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد مبلغی که دولت سیزدهم به عنوان عوارض به استان خوزستان بازگردانده، معادل کل بودجه این استان در سال جاری است. همین مقایسه نشان می‌دهد اقدام دولت سیزدهم در اجرای قانون بر زمین مانده مذکور، می‌تواند تا چه حد به توسعه زیرساخت‌ها و رفع مشکلات مردم استان خوزستان کمک کند. بدیهی است استمرار دولت سیزدهم در واریز عوارض آلایندگی به حساب شهرداری‌های خوزستان و همچنین مدیریت عالمانه این منابع عظیم توسط مقامات محلی، تحول چشمگیری در مسیر توسعه استان در آینده‌ای نزدیک ایجاد خواهد کرد.

  منبع: خبرگزاری ایرنا برچسب ها: عوارض آلایندگی ، وزارت نفت ، دولت سیزدهم ، مالیات بر ارزش افزوده

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: عوارض آلایندگی وزارت نفت دولت سیزدهم مالیات بر ارزش افزوده شهرداری ها و دهیاری ها ۶ هزار میلیارد تومان حساب شهرداری ها عوارض آلایندگی شرکت نفت و گاز استان خوزستان صنایع آلاینده مردم خوزستان دولت سیزدهم نفتی و گازی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۵۶۶۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

واکسن کرونای آسترازنکا چقدر تهدیدتان می‌کند؟ | اشتباهاتی که مردم را به تزریق این واکسن ترغیب کرد

همشهری آنلاین - مریم سرخوش: بروز عوارض نادر با تزریق واکسن آسترازنکا شامگاه دوشنبه (10 اردیبهشت 1403) مورد تایید شرکت سازنده آن هم قرار گرفت. عوارضی که پیشتر از سوی کشورهای مصرف‌کننده به ویژه‌ اروپایی‌ها مطرح و حتی در کوران واکسیناسیون جهانی علیه پاندمی کرونا، تزریق آن را متوقف هم کرده بودند. حالا شرکت آسترازنکا گفته که این واکسن می‌تواند باعث بروز عوارض نادر جانبی از جمله لختگی خون یا کاهش پلاکت‌های خونی (TTS) شود. آنها گفته‌اند که خطر مرگ ناشی از TTS با ترزیق واکسن آسترازنکا یک در یک میلیون نفر است.

این در حالی است که تقریبا 12درصد واکسن‌های وارداتی به ایران هم آسترازنکا بود، چیزی حدود 25 میلیون دوز، به همین دلیل یک نگرانی جدید از تزریق این واکسن در اذهان عمومی شکل گرفته. نگرانی‌ای که البته به گفته متخصصان تنها در صورت بروز عوارض در همان روزها و هفته‌های ابتدایی تزریق واکسن جدی است اما با گذشت دو سال از زمان تزریق و نبود علائم، دیگر خطری وجود ندارد.

به جز این نگرانی، پیگیری همشهری آنلاین از چند متخصص حوزه واکسن‌ها عیان‌کننده یک وضعیت عجیب دیگر هم هست، این‌که انتشار این خبر باعث شده که بسیاری از دریافت‌کنندگان آسترازنکا، اکنون سایر مشکلات جسمانی‌شان را هم با این واکسن مرتبط بدانند، اما کارشناسان حوزه سلامت می‌گویند که چنین چیزی مورد تایید نیست و در حال حاضر یک عارضه درباره این واکسن مورد تایید قرار گرفته؛ لختگی خون یا کاهش پلاکت‌های خونی. هر چند که فواید تزریق واکسن‌ها نسبت به عوارض آن آنقدر بالاست که در بحران پاندمی‌ها نادیده گرفته می‌شوند. صبج امروز هم بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت در پاسخ به خبرنگاران درباره عوارض واکسن‌های کرونا گفته «واکسن‌ها از روش‌های مختلف تامین شد و از عمده‌ترین واکسن‌ها سینوفارم چینی بود که نزدیک به 155 میلیون دوز در کشور تزریق شد و کم‌عارضه‌ترین هم بود. کمیته واکسن هم عوارض را رصد می‌کند و حداقل ضایعات را در کشور داشتیم.»‌

اولین مرگ‌های آسترازنکایی

موج توقف تزریق واکسن‌های آسترازنکا در اروپا از اسفند 99 آغاز شد، ابتلا نروژ، ایسلند، بلغارستان، اتریش، هلند،‌ دانمارک و ایرلند و پس از آنها، فرانسه، آلمان و بریتانیا، استونیا، لیتوانی، لوکزامبورگ، رومانی و لاتویا دستور توقف واکسیناسیون با این واکسن را دادند.

همان زمان اتریشی‌ها از مرگ یک پرستار به دلیل اختلال انعقاد خون بعد از تزریق آسترازنکا خبر دادند، پس از آن هم مصرف‌کننده دیگری در این کشور دچار آمبولی ریه شد. همزمان در دانمارک هم یک مرگ و بروز خونریزی مغزی در بیمار دیگر ناشی از تزریق واکسن ثبت شد. مرگ‌هایی که به صورت موردی در دیگر کشورها هم گزارش می‌شد و توقف واکسیناسیون با آسترازنکا.

آکادمی علمی استرازنکا البته از همان زمان که بحث عوارض قلبی و مرگ‌های ناشی از ترزیق واکسن آسترازنکا مطرح شد، اعلام کرد خطر مرگ ناشی از TTS (ایجاد لخته خون و کاهش تعداد پلاکت‌های خون) یک در یک میلیون نفر است و خطر ریسک ابتلا به TTS هم در کل جهان کمتر از 30 در یک میلیون نفر.

این در حالی است که تا پاییز 1402 و بر اساس آمارهای جهانی ۱۳ میلیارد و ۲۷۰ میلیون و ۱۷۰ هزار و ۳۳۲ واکسن کرونا در کشورهای مختلف تزریق شده که بخش زیادی از آنها را سینوفارم چین و رتبه دوم هم به آسترازنکا تعلق دارد. البته آسترازنکا رتبه‌دار توزیع واکسن در کشورهای مختلف (185 کشور) است و پس از آن فایزر، مدرنا، جانسون‌جانسون و سینوفارم قرار دارند.

هشدار تزریق واکسن در ایران

در ایران هم در ماه‌های نخست شروع واکسیناسیون و ارزیابی‌های اولیه توصیه‌هایی به عدم تزریق واکسن آسترازنکا برای گروه‌های سنی خاص -افراد زیر 40 تا 50 سال به ویژه زنان مطرح شد. البته که با توجه به واردات قابل توجه واکسن چینی (سینوفارم) و بدقولی سازمان جهانی بهداشت در اعطای واکسن‌های سبد کووکس (عمده آنها واکسن‌ آسترازنکا بود) به ایران باعث شد که نزدیک به 70 درصد مردم ایران واکسن‌ چینی را تزریق کنند و آسترازنکا در رتبه دوم قرار بگیرد.

کیانوش جهانپور، سخنگوی سابق وزارت بهداشت در این باره به همشهری توضیح بیشتری می‌دهد و می‌گوید: شرکت آسترازنکا به بروز عوارض نادر جانبی از جمله لختگی خون یا کاهش پلاکت‌های خونی با تزریق این واکسن اشاره کرده که مساله جدیدی هم نیست. این موضوع در ماه‌های نخست شروع واکسیناسیون و ارزیابی‌های اولیه در برخی افراد به ویژه در گروه‌های سنی و جنسیتی خاص مطرح شد.

او ادامه می‌دهد: اساسا مجوز تلقیح این واکسن و سایر واکسن‌های کرونا در بدو امر تا ماه‌ها چه در بریتانیا چه اروپا و آمریکا، حتی سایر کشورها مجوز مصرف اضطراری بود که شرایط خود را دارد. همان زمان هم کمیته ملی وقت واکسیناسیون علیه کووید19 در ایران هشدارهایی به ویژه برای افراد زیر 40 سال را مطرح کرد. چون واکسن آسترازنکا به دلیل همین عوارض ولو نادر در همان ماه‌های نخست در کشورهای اروپایی نیز با فراز و نشیب‌هایی روبرو شد و در بسباری از کشورها برای گروه‌های سنی زیر 40 بعضا 50 سال هشدار داده شده بود.

آثار یک سیاست‌ اشتباه

جهانپور در این باره به یک سیاست‌گذاری اشتباه هم اشاره می‌کند و می‌گوید: فضای غبارآلود رسانه‌ای و تلاش برخی افراد برای وارونه‌نمایی موضوع، برخی سوء‌برداشت‌ها را در پی داشت. چنان که حتی برخی افراد را به سمت تزریق این واکسن در کشورهای همجوار با صرف هزینه بالا کشاند. از سوی دیگر برخی افراد برای این‌که آسترازنکا تقریبا در فهرست مورد تایید اغلب کشورها برای مسافرت قرار داشت، حتی در گروه‌های سنی زیر 50 یا 40 سال داوطلبانه و مصرانه مبادرت به تهیه این واکسن و تلقیح آن کردند.

او درباره میزان تزریق این واکسن در کشور هم بیان می‌کند: حدود 10درصد واکسن‌های تزریق شده در کشور به آسترازنکا تعلق داشت. مبدا این واکسن شرکت آسترازنکا در بریتانیا بود و به نوعی ابتدا تحت عنوان آکسفورد-آسترازنکا مشهور بود. در کشورهای مختلف بیش از یک میلیارد دوز از این واکسن تولید و ترزیق شده. کشورهای اروپای شرقی و جنوبی حتی جنوب شرقی آسیا هم این واکسن تولید کرده‌اند. سهمیه ایران از کووکس هم عمدتا آسترازنکا بود که محموله‌های آن از ایتالیا و مجارستان و ژاپن و کره‌جنوبی وارد ایران شد.

فواید واکسن‌ها را نمی‌توان نادیده گرفت

این پزشک تاکید می‌کند: نباید از نظر دور داشت که هر واکسنی می‌تواند، عوارضی جانبی داشته باشد اما در عین حال باید بپذیریم، همین واکسن‌ها بسیاری از اپیدمی‌های مزمن را نابود کرده‌اند، این عوارض نه چندان شایع، خاص این واکسن نبوده چنانکه در مورد واکسن آمریکایی جانسون و جانسون هم بروز عوارض بیشتری مطرح شد و این واکسن عملا در خود ایالات متحده محدود و متوقف شد. تبعا مجوز مصرف اضطراری در شرایط خاص و اضطراری پاندمی و همه‌گیری کرونا صادر شده و این قابل قیاس با وضعیت عادی یا مطالعات پسینی در مورد یک واکسن نیست.

جهانپور با بیان این که مقایسه میزان حفاظت ایجاد شده از این واکسن‌ها با عوارض احتمالی آن همچنان برای استفاده از این واکسن‌ها ولو مشروط، گریزناپذیر است و باید آن را با اطلاعات و یافته‌های آن زمان باید سنجید، ادامه می‌دهد: اما همین اطلاعات هم حکایت از آن داشت و دارد که اولا واکسن آسترازنکا و جانسون و جانسون به ویژه برای گروه‌های سنی زیر 40 سال پرعارضه‌تر از واکسن‌های ایرانی ارزیابی می‌شدند، چنانکه شواهد و یافته‌های بعدی واکسیناسیون با این واکسن و واکسن‌های ایرانی مانند کووایران برکت، پاستوکووک، فخرا، اسپایکوژن و... که با فناوری‌های متفاوتی تهیه شده بودند نشان از آن داشت و دارد که واکسن‌های ایرانی به مراتب کم عارضه‌تر و چه بسا با قبلیت مصون‌سازی بالاتری بودند.

او البته تاکید می‌کند که هنوز هم واکسن آسترازنکا به رغم عوارض جانبی نادر آن یکی از موثرترین واکسن‌ها در محافظت از جان میلیون‌ها نفر به‌شمار می‌رود و با توجه به گستره تولید و توزیع انبوه آن در 5قاره نقش موثری در مهار همه‌گیری کرونا در بسیاری از کشورها داشته است.

آسترازنکا رتبه‌دار توزیع واکسن در 185 کشور جهان است و پس از آن فایزر، مدرنا، جانسون و جانسون و سینوفارم قرار دارند نگران باشیم؟

جهانپور به یک نکته دیگر درباره بروز نگرانی در تزریق‌کنندگان این واکسن‌ها هم اشاره می‌کند و می‌گوید:‌ عمده عوارض نادر آسترازنکا محدود به ساعات، روزها و هفته‌های نزدیک به تلقیح بروز کرده و تقریبا برای عموم افرادی که دچار عوارض احتمالی نشده‌اند بعد از ماه‌ها و نزدیک دو سال از زمان تزریق جای نگرانی وجود ندارد. اگر کسی این واکسن را ترزیق کرده و طی ماه‌های گذشته عوارضی نداشته، انتظار بروز عوارض خاص نمی‌رود. معدود موارد عوارض که در ایران به ویژه در جوانان مشاهده شده هم مانع از آن نیست که کماکان این واکسن را واکسنی موفق در پیشگیری از کرونا و مقابله با کوید19 ندانیم.

البته به گفته این پزشک در حال حاضر واکسن‌های مؤثر، بروزرسانی شده و با عوارض کمتری مثل برکت پلاس در ایران داریم که می‌تواند رافع ایمن‌تر و مؤثرتری برای مشکلات بعدی و احتمالی ناشی از سویه‌های جدید کرونا داشته باشد. در عین اینکه باید این روند بروزرسانی و حمایت از استمرار توسعه و تحقیق واکسن‌های ایرانی کرونا حمایت شود و ادامه داشته باشد.

او درباره این که گفته می‌شود، برخی کشورها این واکسن را برای مردم خودشان استفاده نکردند و به ایران هدیه دادند هم می‌گوید: به هیچ عنوان درست نیست، آسترازنکا بعد از سینوفارم چین، دومین واکسنی بود که در بسیاری از کشورها تولید و مصرف شد. سایت‌های متعدد تولید این واکسن در کشورهای مختلف وجود داشت، از جمله ژاپن، کره جنوبی و حتی هند. در اروپا هم علاوه بر بریتانیا در کشورهایی از جمله ایتالیا، مجارستان و آلمان هم تولید این واکسن صورت گرفت. در آمریکای شمالی و لاتین هم به شدت مورد استفاده بود و آمار تزریق آن در هند هم بالا بود.

بیشتر بخوانید

حالا وقت پاسخ به ابهامات کروناست سکته‌های مغزی و قلبی این روزها به واکسن‌های کرونا ربط دارد؟ حذف ۲ واکسن کرونا در ایران خداحافظی با آسترازنکا در ایران

کد خبر 848793 منبع: همشهری آنلاین برچسب‌ها واکسن آسترازنکا خبر مهم كرونا در ايران سازمان جهانی بهداشت واکسن کرونا

دیگر خبرها

  • پرداخت ۲۰۰ میلیاردتومان مالیات و حق آلایندگی به شهرداری های استان
  • اختصاص عوارض آلایندگی به کهگیلویه و بویراحمد
  • تشکر معاون استاندار خوزستان از شرکت توسعه نیشکر برای کمک به کشاورزان منطقه
  • ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار به شهرداری‌های کهگیلویه و بویراحمد پرداخت شد
  • گام ستاد اقلیم و محیط زیست برای رسیدن به الگوی کاهش آلایندگی در نیروگاه‌ها و صنایع بزرگ
  • سهم شهرستان دیر از عوارض آلایندگی کامل پرداخت شود
  • واکسن کرونای آسترازنکا چقدر تهدیدتان می‌کند؟ / اشتباهاتی که مردم را به تزریق این واکسن ترغیب کرد
  • اعتراف آسترازنکا به عوارض مرگبار واکسن/ رشوه، دروغ و پنهان‌کردن حقیقت برای تجارت با سلامتی انسان‌ها
  • تعیین ۳۵ شعبه دیوان عدالت اداری برای احقاق حق کارگران
  • واکسن کرونای آسترازنکا چقدر تهدیدتان می‌کند؟ | اشتباهاتی که مردم را به تزریق این واکسن ترغیب کرد